Эмийн гаж нөлөөний мэдээллийг цаг алдалгүй, үнэн зөв мэдээлснээр мянга мянган эмчлүүлэгчдийн эмнээс шалтгаалах өвчин шаналалыг бууруулж, амь насыг аварч чадна.
Эмийн гаж нөлөөг бүртгэн мэдээлэх үйл ажиллагаа ямар зохицуулалтаар явагддаг вэ?
Энэ механизм нь эргэх тогтолцоогоор явагддаг. ЭМС-ын 2013 оны 415-р батлагдсан “Эмийн гаж нөлөө болон аюулгүй байдлын мэдээллийг бүртгэн, мэдээлэх журам”-ын хүрээнд хэрэгжин явж байна. Эмчлүүлэгчид, иргэдийн гаж нөлөөний мэдээлэл эмийн сан, эм ханган нийлүүлэх байгууллага болон эрүүл мэндийн байгууллагаар дамжин Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвд үнэлсэн үнэлгээ, шар хуудасны хамт ирүүлнэ. Эрүүл мэндийн хөгжлийн төв ирүүлсэн мэдээллээр мэдээллийн сан үүсгэн, Эм судлалын салбар зөвлөлөөр хэлэлцүүлэн баталгаажуулна. Баталгаажуулсан мэдээллийг цаашид Хүний эмийн зөвлөлөөр хэлэлцүүлж хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны шийдвэр гаргана. Эргээд иргэд, эмчлүүлэгчид, эрүүл мэндийн ажилтнууддаа энэ тухай үнэн зөв мэдээллээр хангана.
Эмийн гаж нөлөө гэж юу юм бэ, ямар ач холбогдолтой зүйл вэ?
Гаж нөлөө нь ерөнхийдөө эмчилгээний явцад үүсч байгаа хүсээгүй буюу хортой нөлөө бөгөөд эмийн аюулгүй байдлын томоохон үзүүлэлт, эмийн бүртгэлийн дараах тандалт судалгааны хамгийн гол зохицуулалт юм. Эмийн гаж нөлөөнөөс болж хөгжлийн бэрхшээлтэй болох, төрөлхийн гажиг үүсэх, удаан хугацаагаар хэвтэн эмчлүүлэх, хөдөлмөрийн чадвараа алдах гэх мэт, түүнчлэн эдийн засгийн хувьд ихээхэн хор уршигтай бөгөөд хамгийн гол нь урьдчилан сэргийлж болохуйц юм. Тиймээс та цаг алдалгүй түргэн шуурхай фармаковижилансын төв /Эрүүл мэндийн хөгжлийн төв –Эмийн зохицуулалтын алба /-д мэдээлэх нь чухал. Эмийн гаж нөлөөг мэдээлэх нь эрүүл мэндийн байгууллагын ажилтны мэргэжлийн үйл ажиллагааны нэг хэсэг, эмнэл зүйн зохистой дадлыг хэмжих үзүүлэлт бөгөөд тухайн эмнэлгийн үйл ажиллагааны чанарыг тодорхойлох шалгуур үзүүлэлт, хүлээсэн үүрэг хариуцлагаюм. Иргэдэд ч гэсэн энэ ойлголт мөн адил хамаарах юм.
Та энэ мэдээллийг мэдээлсэнээр мянга, мянган эмчлүүлэгчдын эмнээс шалтгаалах өвчин шаналалыг бууруулж, амь насыг аварч чадна. Мянга мянган эмчлүүлэгчид дотор таны гэр бүл, эцэг эх, найз нөхөд хэн ч орж болох юм. Тиймээс та гаж нөлөөний тохиолдол бүрийг цаг алдалгүй түргэн шуурхай, үнэн зөв мэдээлэх нь хамгийн чухал юм.
Эмийн гаж нөлөөнөөс яаж сэргийлэх вэ?
Эмийн гаж нөлөөг өвчний ялган оношлогоонд зайлшгүй харгалзан үзэх ёстой асуудал юм. Эмийн гаж нөлөөг цаг алдалгүй таньж илрүүлэх, эмчилгээг өөрчлөх, арга хэмжээ авах нь чухал ач холбогдолтой. Эмийн гаж нөлөө олон хэлбэрээр, дархлалын урвал болон олон эд, эрхтэнийг гэмтээх байдлаар үүсдэг учраас энэ тал дээр эмнэлгийн мэргэжилтнүүд маань анхааран үзэх зайлшгүй шаардлагатай юм. Эмийн гаж нөлөөний эрсдэлт бүлэгт 60-аас дээш насны болон олон эм хэрэглэж байгаа хүн түүнчлэн шинэ эм хэрэглэж байгаа хүн ордог. Тэгэхээр эмийг эмчийн зааваргүй өөрөө дур мэдэн ууж хэрэглэхгүй байх, эмийг зөвхөн шаардлагатай үед эмчийн заавраар хэрэглэх, олон эмийг зөвхөн шаардлагтай үед эмчийн заавраар хэрэглэх, эмийг хэрэглэхийн өмнө эмнэлгийн мэргэжилтэн болон тухайн эмийг хэрэглэх заавраас илэрч болох гаж нөлөөний талаар тодорхой мэдээлэл авсны дараа хэрэглэххэрэгтэй. Хэрэв ямар нэгэн эмийг хэрэглэх үед таны биед таагүй сөрөг нөлөө илэрвэл эмчид үзүүлэхдээ энэ талаар нэн даруй мэдэгдэх хэрэгтэй.Түүнчлэн эмнэлгийн мэргэжилтний хүчин зүйлээс хамаарч буруу эм сонгох болон буруу эмийн хослолыг нэг жоронд бичих, эмийг хэрэглэх арга буруу байх, тохиромжгүй тунгаар хэрэглүүлэх, эмчилгээний хугацааны буруу сонголтоос хамаарч гаж нөлөө илэрч болно.
Мөн эмийн гаж нөлөө хэд хэдэн хэлбэрүүдтэй. Эхнийх А-хэлбэр Эмийн фармакологийн үйлдэлтэй холбоотой үүснэ. Иймээс энэ төрөл нь тунгийн хамааралтай байдаг. А хэлбэрийн гаж нөлөөг эмийг бүртгэж, зах зээлд гаргахаас өмнөх эмнэл зүйн судалгааны явцад судлан тогтоодог. Дараагийнх нь Б-хэлбэр энэ нь зөвхөн тухайн эмээс хамаарахаас гадна өвчтөний онцлогоос хамаарна. Мөн харшлын буюу дархлалын урвалд суурилсан олон хэлбэрийн, урьдчилан тааварлах боломжгүй байдаг. Энэ хэлбэрийн гаж нөлөө гэнэт илэрч, эмийн тунгаас хамааралгүй, хүнд явцтай байх нь элбэг. Иймээс энэ хэлбэрийн гаж нөлөөг мэдээлэх хэрэгтэй. Түүнчлэн С.Д,Е гэсэн хэлбэрүүд байдаг. Эдгээр хэлбэрүүд нь Эмийг удаан хугацаагаар хэрэглэх үед, эм хэрэглэснээс хойш хожуу хугацаанд, эмийг зогсоосны дараагаар үүсдэг гаж нөлөөнүүд юм.
Хамгийн сүүлд нэмж хэлэхэд:
Түүнчлэн 2014 онд Эрүүл мэндийн сайдын 365 дугаар тушаал: “Эмийн аюулгүй байдлын хяналт үнэлгээний тогтолцоо (фармаковижиланс) -г бэхжүүлэх стратеги”/2014-2018/батлагдан хэрэгжин явж байна.Эмийн гаж нөлөөг бүртгэн мэдээлэх үйл ажиллагааны журам, бүртгэгдсэн гаж нөлөөний мэдээлэл, явуулсан сургалтын мэдээлэл тус төвийн цахим хуудсанд байгаа тул та дэлгэрэнгүй мэдээллийг авч болох юм.
No comments:
Post a Comment